Sahte kozmetik ürünleri sağlığı tehdit ediyor: Yüzüne sürdüğün krem gerçek mi?
ÇİĞDEM YILMAZ- Sosyal medya şöhreti Dilan – Engin Polat çifti için kara para aklama iddiaları ortaya atılırken, çifte ait ‘Rise And Shine’ isimli kozmetik şirketi ticaretini durdurdu. Çiftin kendi markasıyla fason üretimle piyasaya sürdüğü kozmetik ürünleri tartışma yaratırken, onlar gibi birçok kişi de kendi markasıyla ürün pazarlıyor. Sık sık yeni bir markanın özellikle takipçi kitlesi yüksek kişiler tarafından tanıtılması, kozmetik ürünlerinin piyasaya nasıl sürüldüğü konusunda merak uyandırdı. Uzmanlar, sahte kozmetiklerin hastalıklara neden olduğu uyarısında bulunurken, bakanlığın usulsüzlük tespit ettiği kozmetiklerin de hâlâ satışta olması bu alandaki boşluğu gösteriyor.
‘Güvenilmez’ ama satılıyor
Sağlık Bakanlığı Türkiye ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) geçen yıl belirlediği güvensiz ürünlerin internette satışının hâlâ devam ettiği görülüyor. Ürünleri üretenlere idari ve para cezaları verilse de fayda etmediği dikkat çekiyor. Satışı devam eden o ürünlerden biri, ‘LipmaX Lip Gloss No:103’ adlı ruj. Bu rujun internette satışı devam ediyor. ‘Molina’ marka Minevital şampuanın satışı da sürüyor.
‘Sahteliği fiyat farkından anlarız’
Kozmetik ürün alırken ürünün güvenilir olup olmadığının barkod taramasıyla kontrol edilebileceğini belirten Kozmetik Üreticileri ve Araştırmacıları Derneği Başkanı Levent Kahrıman, ‘sahte ürün’ ile ‘merdiven altı’ ürünün karıştırıldığını belirterek şunları söyledi:
*Sahte ürün, bilindik markaların birebir aynısını yapıp piyasaya sürmektir, bu bir dolandırıcılık.
*Sahte ürün yapanlar, her şeyi birebir kopyaladığı için Sağlık Bakanlığı sitesine barkodu girdiğinizde de ürünü orada görmeniz mümkün.
*Sahteliği fiyat farkından ya da ürünün gerçek üreticileri “Bu benim ürünüm değil” diyerek şikayette bulunursa anlayabiliriz.
*Merdiven altı ürünlerde, marka, ambalaj, her şey üreten kişiye ait. Ancak bunlar Sağlık Bakanlığı’na bildirilmemiş. Güvenli olup olmadığına dair bilgi yok.
*Ürünün hiçbir yerde kaydı yoksa da sahte olduğunu anlarız.
*Barkod numarasıyla kontrol edildiğinde Sağlık Bakanlığı’nda kayıtlı olmadığı görülecektir.
*Fason üretim de yasal bir iş. Bir üretim yerinde kendi markanızı ürettirebilirsiniz. Ancak bunu da bakanlığa bildirmek zorundasınız.
Alerji ve kanser riski
“Sağlıksız koşullarda üretilen kozmetik malzemeleri, sağlığı tehdit ediyor. Bu ürünler ya ünlü markaların sahtesi ya da bilinmedik markalar olarak tüketicilere sunuluyor” diyen Türk Dermatoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Andaç Salman, sahte ürünlerin alerjiye ve kansere de neden olabileceği görüşünde: “Merdiven altı dediğimiz bu sahte ürünler sağlık için büyük tehdit. Bu ürünler denetimden geçmediğinden içinde ne olduğu bilinmiyor. Bunların sahte olup olmadığını, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun kozmetik ürün sitesinden kontrol edebiliriz. Mevzuata uygun üretim yapan firmalar tercih edilmeli. Satın alınan kaynak önemli, internette gördüğümüz her ürünü almamalıyız. Denetimler yapılıyor, biz de sonuçlarını takip etmeliyiz. Bilinçli tüketici olmalıyız.”
Kılavuza uygun şekilde üretilmeli
* Bir kozmetik ürününü piyasaya sürmek için ürün kaydının, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na yaptırılması ve Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan ‘İyi imalat Uygulamaları’ kılavuzuna uygun üretilmesi gerekiyor.
* İmalathanelerin denetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yapılırken, kayıt için ürünün tanıtılması ve bir sorunla karşılaşıldığında sorumlu kişi olması şartı aranıyor.
* Üründen sorumlu kişinin kimya ya da eczacılık eğitimi almış olması lazım.
* Tanıtım dosyasında, ürününün laboratuvar test sonuçları, tüketicinin ürünü kullandığında zarar görmesini engelleyecek bilgiler ve ürünle ilgili değerlendirmeler olmalı.
* Tüm bu işlemler sonrası marka sahibi ürününü piyasa sunabiliyor.
* Ürün piyasa sürüldükten sonra değişiklik yapılacaksa da yine Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na bildirilmesi gerekiyor.
